Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu

Gerekçeli ve Açıklamalı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu ile Askeri Ceza Kanunu ve İç Hizmet Kanunu

Türk Silahlı Kuvvetleri personeli hakkında uygulanan disiplin suç ve cezaları, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu ile 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkındaki Kanunda dağınık bir şekilde düzenlenmişti. Söz konusu yasalarda, disiplin suçu karşılığı yaptırım olarak oda veya göz hapsi cezaları öngörülmüştü. Ancak ister disiplin amiri tarafından ister disiplin mahkemesince verilmiş olsun, oda hapsi cezasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 5 inci ve 6 ncı maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurulmuştur. AİHM, disiplin mahkemelerince verilen oda hapsi cezasıyla ilgili olarak AİHS’nin 6 ncı maddesinin ihlal eTürkçediğine, Disiplin amirlerince verilen oda hapsi cezalarının da, Sözleşme’nin 5/1 inci maddesine aykırı olduğuna, Karar vermiş ve ülkemizi başvuranlara tazminat ödemeye mahkum etmiştir. Bu nedenle söz konusu sorunlara, askerliğin temelini teşkil eden disipline ve disiplin amirlerinin otoritesine bir zarar vermeden çözüm getirmek amacıyla, disiplin mevzuatımızın günümüz hukuk anlayışına uygun olarak ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hükümleri dikkate alınmak suretiyle yeniden düzenlenmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu düşüncelerle hazırlanan Tasarı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 31/1/2013 tarihli oturumunda 6413 sayı ile kabul eTürkçeerek yasalaşmıştır. 6413 sayılı -Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu- 16 Şubat 2013 tarihli ve 28561 sayılı RG’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Böylece 26 Haziran 1964 tarihinden bu yana yaklaşık elli yıldır yürürlükte olan 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkındaki Kanununun barış zamanında uygulanması sona ermiştir. Yeni Disiplin Kanunu, -disiplin suçu- yerine -disiplinsizlik- kavramını getirmiştir. Kanun disiplin cezalarını esas alarak bir düzenlemeye gitmiş ve her bir disiplin cezasını gerektiren disiplinsizlik fiillerini saymış ve tanımlamıştır. Askeri Ceza Kanununda disiplin cezası olarak öngörülen bazı cezalar adı değiştirilerek, bazıları aynı adla yeniden düzenlenmiş, ayrıca yeni ceza türleri öngörülmüştür. Kınama, hizmete kısmi süreli devam, ilave hizmet yükleme, hizmet yerini terk etmeme ve Silahlı Kuvvetlerden ayırma, Yeni Disiplin Kanununun getirdiği cezalardır. Göz hapsi cezası kaldırılmış, oda hapsi cezası barış zamanında Türk Karasuları dışında bulunan gemilerde görev yapan personel tarafından işlenen disiplinsizliklerle sınırlı olarak kabul eTürkçemiştir. Yeni Disiplin Kanunu disiplinin korunması ve disiplinsizlikle ilgili soruşturma ve tahkikatın selameti açısından idari nitelikli koruma tedbirlerine de yer vermiştir. Disiplinsizliğin soruşturulmasından ceza tayinine kadar yeni esas ve usuller öngörmüştür. Kanunun, kısa sayılabilecek bir süre önce yürürlüğe konulmuş olması, yeni bazı kavram ve kurumlar getirmesi, disiplinsizliklerin soruşturulmasından, disiplin cezasının tayinine kadar, pek çok ayrıntı içermesi nedeniyle, hukukçu olmayan uygulayıcıların çeşitli sorunlarla karşılaşmaları doğaldır. Madde gerekçeleri genellikle açıklayıcı ve yeterli bilgi verdiğinden, disiplin cezası uygulamasında kısmen de olsa, yol gösterici bir işlev görmektedir. Ancak bu durum, tüm sorunların çözümüne katkı sağlamaktan uzaktır. Özellikle disiplinsizliklerle ilgili hiçbir açıklamaya yer verilmemiştir. Disiplinsizlikler tanımlanmış olsa da, bu yeterli değildir. Takdir hakkının kullanımı, temel cezanın tayini gibi hususlar açıklamaya muhtaçtır. İşte bu düşüncelerle bu Kitap hazırlanmıştır. Kitapta, uygulayıcılara yararlı olacağı düşüncesiyle her madde altında kısa açıklamalar yapılmış, ayrıca o maddeyle ilgili görülen yasa veya yönetmelik hükümlerine işaret eTürkçemiştir. Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kararlarından örnekler gösterilmiş, ilgisi olduğu ölçüde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına da değinilmiştir. Disiplinsizlik olarak düzenlenen fiillerin tamamına yakın bir bölümü, İç Hizmet Kanununda asker kişilere verilen görev ve yükümlülüklerin ihlalinin ceza yaptırımına bağlanmasından ibarettir. Dolayısıyla disiplinsizlikler incelenirken, sık sık İç Hizmet Kanunu hükümlerine başvurma ihtiyacı ortaya çıkacaktır. Disiplin cezaları ile askeri suç karşılığı yaptırım olarak cezalar arasında bir ilişki bulunmamakla beraber, disiplinsizlik teşkil eden bir fiilin, aynı zamanda AsCK’da askeri suç olarak düzenlenmiş olması durumunda, ayrıca suç soruşturması başlatılması gerekmektedir. Buna ancak Askeri Ceza Kanunu hükümleri incelendikten sonra karar verilebilecektir. İşte bu nedenlerle Kitabın ekinde Askeri Ceza Kanunu ile İç Hizmet Kanunu metinlerine yer verilmiştir.