Bireysel İş Hukukunda Yeni Normal Çalışma Modeli: Evde Çalışma

Kavramsal olarak evde çalışmaya bakıldığında, karşımıza ilk olarak uzaktan çalışma üst başlığı çıkmaktadır. Uluslararası Çalışma Örgütü, uzaktan çalışmayı işyeri dışında alternatif bir çalışma ortamında işin yürütülmesi olarak tanımlamıştır. Uzaktan çalışmanın bir üst başlık olarak evde çalışma ve tele çalışmayı kapsadığı düşünülse de terimsel olarak evde çalışma kavramı geleneksel anlamdaki evde çalışma modelinden uzaklaşmıştır. Ayrıca evde çalışma, tele çalışma ve uzaktan çalışma kavramları öğretide ve yapılan hukuki düzenlemelerde zaman zaman birbirinin yerine kullanılarak biri için yapılan düzenlemenin diğer çalışma düzeninde de uygulandığı görülmektedir.

Evde çalışma kapsamında evin işyeri niteliği de önem kazanmış ve buna bağlı olarak yeni hukuki sorunlar gündeme gelmiştir. İş kazası, meslek hastalıkları ve iş sağlığı ve güvenliği yönünden evde çalışma, kendine has bazı özellik ve değişkenler barındırmaktadır. İlk bakışta ülkemizde evde görülebilecek iş olanağının çok az olduğu görülse de pandemi ve sonrasındaki dönem, aslında böyle olmadığını göstermiştir.

Hukukumuzda evde çalışma, iş hukukuna özgü bir çalışma biçimi olarak iş sözleşmesiyle kurulur. Uygulamada evde çalışmanın yaygınlaşması sonucu ortaya çıkan sorunlar için iş hukuku kapsamında yorum yapılarak çözümler getirilmiştir. Ancak pandemi dönemiyle benimsenen ve verim alınan bu model, pandemi dönemi sonrasında da sıklıkla kullanılmaya aday bir çalışma modelidir. Nitekim evde çalışmayı efektif kullanan sektörler de bu modeli devam ettirmişlerdir. Bu sebeple modern anlamdaki evde çalışma modeli, yeni normal çalışma düzeni olarak çalışmada konu edilmektedir.