Uluslararası gerginliklerden, çatışmalardan kaynaklı adaletsizlikler hem küresel adalet dizgesinin hem de UCM’nin meşruluğunu sınayan zorluklar olarak hâlâ varlığını sürdürmektedir. Değişik coğrafyalardaki adalete meydan okumalar, küresel vicdanın sesinin kısılmasına, daha da önemlisi gerek acıların sürmesine gerekse zalimlerin cezasız kalmasına matuf girişimlerdir.
17.7.1998 tarihli Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Tüzüğü/ Statüsü (UCM Tüzüğü) (Giriş+128 md) ile 1.7.2002’de kurulan UCM’nin merkezi Lahey’dedir.1 Fakat başka bir yerde de toplanabilir (UCM Tüzüğü, m. 1, 3).
Daimî bir kurum olarak UCM, uluslararası toplumu yakından ilgilendiren çok ciddi suçları işleyen kişileri yargılama yetkisine sahiptir. Cezasızlığı sonlandırmayı, suçluları cezalandırmayı ve onların tekrar suç işlemesini önlemeyi amaçlar.
Uluslar-üstü bir yapı2 olan UCM, uluslararası tüzel kişiliğe sahiptir. Görev ve yetkilerini, herhangi bir taraf devletin ve özel bir anlaşmayla Tüzüğe taraf olmayan bir devletin toprağında uygular (UCM Tüzüğü, m. 4).
New York’ta irtibat bürosu ve 6 Ülke Ofisi, 7 Saha Varlığı (Ukrayna, Venezuela ve 5’i Afrika’da) ile birlikte 100 devletten gelen 900 mensubu vardır. 2025 bütçesi 195.481.500 Avro (€)’dur.
Mahkemenin 6 resmî dili (İngilizce, Fransızca, Arapça, Çince, Rusça ve İspanyolca) vardır (UCM Tüzüğü, m. 50/1). Ama çalışma dilleri İngilizce ve Fransızca’dır. Tüm duruşmalar bu iki dilde yapılır, diğer dillere tercüme edilir.3
Mahkeme yazınında, ülkelerdeki olaylar Durum olarak tanımlanır; Durumların içerisinde ise kişilere yönelik davalar açılır. Örn. Mali’deki Durum içinde El Mehdi davası. Bir dava içerisinde birden fazla kişi yargılanabilir.
Çalışmada bir durum sadece ülke adıyla (örn. Mali) veya sadece Durum olarak yazılmıştır. Bu, Mali’deki Durum demektir.