Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev ve Yükümlülükleri Bağlamında Avrupa Birliği Sürdürülebilirlik Düzenlemeleri ve Türk Hukuku Perspektifi

Sürdürülebilirlik düzenlemeleri, genellikle bu düzenlemelere aykırılık durumunun Türk ticaret hukuku bağlamında yönetim kurulunun sorumluluğunu doğurup doğurmayacağı tartışması çerçevesinde ele alınmaktadır. Ancak bu tartışmaya geçilmeden önce, sürdürülebilirlik kaygılarının şirket yönetim kurulları tarafından gözetilmesi gerekip gerekmediği değerlendirilmelidir. Zira sürdürülebilirlik kaygılarının yönetim kurulu üyelerinin Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenen özen yükümlülüğü kapsamına dahil olduğu sonucuna ulaşılması, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda yönetim kurulu üyelerini zaten sorumluluk riskiyle karşı karşıya bırakacaktır.

Nitekim çalışmamız, gün geçtikçe sayıları artan ve kapsamları genişleyen sürdürülebilirlik eksenli yasal düzenlemelerin, şirketlerin yönetim kurulu üyelerine özgülenen görev ve yükümlülüklerin de artmasına sebep olup olmadığını incelemektedir.

Bu bağlamda, sürdürülebilirlik kaygılarının şirketlerce dikkate alınması gerekip gerekmediğine dair kabul görmüş teoriler incelenmiş ve şirketlerin, herhangi bir yasal zorunluluk bulunmasa dahi sürdürülebilir olmayı önceliklendirdikleri tespit edilmiştir. Sürdürülebilirliğin yasal çerçevesini oluşturan iki temel AB düzenlemesi olan CSRD ve CSDDD ele alınmış ve bu düzenlemelerin, Türk şirketleri üzerindeki potansiyel etkileri değerlendirilmiştir. Yine bu düzenlemelerin mevcut Türk hukuku mevzuatındaki karşılıkları araştırılmıştır.

Son olarak Türk hukuku, sürdürülebilirlik perspektifinden analiz edilerek Türk hukukunda yönetim kurulu üyelerine yüklenen yükümlülüklerin sürdürülebilirlik kaygılarının gözetilmesini gerektirip gerektirmediği ve buna alan tanıyıp tanımadığı özellikle özen yükümlülüğü ekseninde detaylı bir şekilde tartışılmıştır.

Bu çalışmanın bir yüksek lisans tezi olarak sunulmasından kitaplaştırılmasına dek geçen süre içerisinde Avrupa Birliği, özellikle bu çalışma kapsamında incelenen mevzuatta çeşitli değişiklikler yapılması için harekete geçmiş olup bu değişiklik teklifleri de olgunlaştığı ölçüde çalışmaya eklenmiştir.